مەھدی کاوانی
پێش ئەوەی بێمە سەر ئەو ئەگەرانە بە پەندێکی کوردی دەست پێ دەکەم کە دەڵێ حوزر لە قەبیحاتی گەورەترە .
ئەردۆگان بە ١٣ ھەزار دەنگ ئەستەمبۆلی لە ھەلبژاردنی ٣١ ی ئازار دۆڕاند ، پێی ڕازی نەبوو ، لە ھی دووەم کردیە ٧٧٥ ھەزار دەنگ .
بە بۆچوونی خۆم سیناریۆیەکانی دوای ھەلبژاردن لە ئەستەمبۆل و تەواوی تورکیا ، ھەندێکیان لەو خالانەی لای خوارەوە دەبینمەوە .
١- لە ڕۆژی ھەلبژاردن پۆستێکم لە فەیس بووک دابەزاند گۆتم کورد نەک ھەر حەسمە بەلکو پشکی دیاری کراوی خۆی دەبێ لە رەسمی سیاساتی لەمەودوای تورکیا .
٢- ژمارەی دەنگدەری کورد لە ئەستەمبۆل یەک ملیۆن و دوو سەد ھەزار دەنگدەر بووە ئەگەر یەک ملیۆن لە ناویاندا دەنگی خۆی دابێتە ئەکرەم ئیمام ئۆغلۆ ، ھەر دەکاتە ئەوەی کە دەنگی کورد مورەشەحی جەھەپەی گەیاندە بردنەوە .
٣- بە ھەر حال بۆ لەمەو دوا ئاکەپەو جەھەپەو ھادەپ دەکەونە ناو تەوازوناتی رەسمكردنی سیاسەتی تورکیا . ئاکەپەو جەھەبە بە حوکمی ئەوەی دەنگەکانیان لە ئاستی ھەموو تورکیا لە یەک نزیکەو ھادەپیش بە حوکمی ئەوەی خۆی بە لای ھەریەک لە ئەکەپەو جەھەپە بدا ، کاریگەری دەبێت لە دەست نیشان کردنی لەمەودوای سیاسەتی تورکیاو حەسمیشە و بە ھۆیەوە چەندەھا سیناریۆ لە گەڵ خۆی دەھێنێتە پێشەوە و ھەندێکیان لەمانە ؛
٤- ئەردۆگان بە سیاسەتەکانیدا ، دابچێتەوەو ئاشتەوایی لە گەڵ ئیمیرالی وقەندیل و ھادەپ و ڕۆژئاوا بکاو لە عەفرین بکشێتەوەو بە مەھەپە بڵێ بای .
٥- تورکیا ئەو کاتە دەتوانی ئەمە بکا کە پەیوەندیەکانی لە گەڵ ئەمەریکا ئاسایی بکاتەوەو دژە موشەکی ئێس چوار سەد لە ڕووسیا نەکڕێ و زیندانە سیاسیەکانی تورکیا ھی کوردو تورک خالی بکاو لە گەڵ جەھەپەش لە سەر یەک خەت بن کە ھاوکار بن لە گەڵ ڕژێمی بەشار ئەسەد بۆ لێدانی گروپە ئیسلامیە توند ڕەوەکان .
٥- ئایا ئەکەپەی ئەردۆگان ئەمە دەکا یان دەتوانی ئەمە بکا ، بە بۆچوونی خۆم ھەردو بژاردەی نەخێرە چونکە مەسەلەکە پەیوەندی بە باکگراوندی ئیخوانی خۆی و تەوازوناتی سیاسی نێوان ڕووسیاو ئەمەریکاوە ، ھەیە .
٦- بەردەوامی دان بە سیاسەتی باری نائاسایی و شەڕکردن لە گەڵ پەکەکەو دروست کردنی گیرو گرفت لە گەڵ کوردی ڕۆژئاوا، و بەردەوام بوون بە پالپشتی کردنی ڕێکخراوە ئیسلامیە تیرۆریستەکان و زیاتربەند کردنی ئازادیە سیاسیەکان و بەردەوام بوون لە بەکار ھێنانی سیاسەتی قەویم واتە گۆڕینەوەی شارەوانیەکان لە ھی ھادەپ بە کەسانی حیزبەکەی و ئەو جارەی جەھەپەش بگرێتەوە .
٧- بە بڕوای خۆم ئەو ئەگەرە تورکیا بەرەو دابەش بوونی توندی سیاسی و گرژی و ناڕەزایی و خۆپیشاندانی سەرتاسەری تورکیا دەبات و زەرەمەندی یەکەم ئاکەپەی ئەردۆگان دەبیت .
٨- ئەو دۆڕاندنە ھەرەفراوانەی ئەردۆگان ، زەمینە بۆ نەیارەکانی ھەمان حیزبی ئەردۆگان خۆش دەکات لە بابەت عەبدولا گۆل و داود ئۆغلۆ و ئیدی و ئیدی کە حیزبێکی نوێ لە دژی ئەردۆگان لە ناولەشی ئەکەپە پێک بێنن و پێیەوە ئەردۆگان دوو ئەوەندەی تر بچووک بێتەوە .
٩- دامەزراوەی گولەنیش لە حالەتی ئامادەباشی دانە ھەم بۆ دووبارە خۆ بنیاتنانەوە ھەم بۆ خۆئامادەکردنیان بۆھاوکاری کردنی ئەگەری دروست بوونی ئەو حیزبە نوێیە .
١٠- جەنەرالە کۆنەکانی ئەرگەنەکۆن و سوپا دەتوانن سوود لە لاوازی ئەردۆگان ببینن بۆ دووبارە خۆ ئامادەکردنی کودەتا
١١- ھەلبژاردنی پێش وەختیش واتە پێش ساڵی ٢٠٢٣ لە ژێر ھەندێ لە پاساوەکانی ئاماژەکانی سەرەوە ، ئەگەرێکی کراوەیەو ڕەنگە سالەکی پێ نەچێ بکرێ و پێیەوە ئەردۆگان لە کۆشکی سەلتەنەت دەربکرێ و زۆربەی سیاسەتەکانی ئاکپارتی ئاوەژووبکرێنەوە .
١٢- ئەگەری وەھاش ھەیە تورکیای ئەردۆگانی ئێستاو بەو لاوازیە ناوخۆیەی ئێستای ، ھەر یەک لە ئەمەریکاو ڕووسیا بە قازانجی خۆیان وەری چەرخێننەوە . بەڵام لەو ڕووەوەش تورکیا بیەوێ بە ھەر دیوێکیان بکەوێتەوە ، دیوەکەی تر پەرچە کرداریان ببێتن .
١٣- مەسەلەکە و ئێستاکە زیاتر لە کڕین و نەکڕینی مووشەکی چوار سەدی ڕووسیە کە کەمتر لە مانگێکی ماوە دەبێ تورکیا لە ڕووسیا ئیستلامی بکات .
١٤- ئایا ئەردۆگان ئەو ئیستلامە دەکات یان پەناوپێچ دەبینێتەوە ، بۆ دوا خستنی . ئایا ڕووسەکان بواری دوا خستنەکەی پێ دەدەن یان نا .
١٥- ھەر یەک لە ڕووسیاو ئەمەریکا خالی لاوزی تورکیای ئەردۆگانیان لە بەر دەستە ، بۆ گرتنە بەری پرچە کردار لە دژی .
١٦- ھی رووسەکان دەرکردنی تەواوەتیان لە ناو خاکی سوریاو پڕۆتۆکۆلە ئابووریەکانیان لە گەڵی و کوردیشی بخە سەر . ھی ئەمەریکیەکان تیژ کردنەوەی ھادەپو قەندیل و جەھەپە و دامەزراوەی گولەن .
١٧- بە کورت و کرمانجی ئەستەمبۆل بەو وەزعەی ئێستای دوا خەریتەی سیاسی و دەسەلاتدارێتی لە تەواوی تورکیا دەست نیشان دەکا و با چاوەڕوان بین .