مەهدی کاوانی
سەبارەت بەو وێنەی خوارەوە هەردەبێ بەلای دەستە راستەوە دەست پێ بکەین واتە ژمارە یەک کە پۆتینە ، بە دوای ئەویش ژمارە ۲ کە ماکیرۆنەو ژمارە ۳ش ئینجیلا و هی پەرگەش ژمارە ٤ پیاوە سەرکێشەکەیە کە قسە ئەوەل و ئاخیرەکەی دەباتەوە سەر کورد ژمارە یەکەکە دیارە کە دەیەوێ قیادەی را جیاوازەکان بکاو هێلێکی مام ناوەند بخاتە نێوانیانەوە کە لە سەر بەرنامەی لانی کەم ڕێکیان بخا . ژماە ۲ و ۳ دەبیتە قرە قریان ۲ دەڵێ با تاوانی کوشتنی قاشخچی کەشف نەکەین ۳ش دەڵێ دەبی کەشفی بکەین . ٤ بە خۆی و بە دەولەتەکەی و قانوونی دەولەتەکەیان دونیایان هێنایە سەر چۆکان کە محمد بن سلمان لە پشت ڕووداوەکەیەو لێرەش چاوی حیزە دەیەوێ مامەلەی پێ بکات . دیسان پەرگەکە قسەی هێناو بردی یەپەگە تیرۆریستە دەبی مەنبەج بگرم ، ئەوانی تریش سەریان بادەداو دەیان گۆت شەڕ باش نیە ناوناوەش ۲ و ۳ بە ناڕاستەو خۆ وەهایان دەهۆنیەوە کە یەپەگە شەڕی باشیان دژ بە داعش دەکرد .
بە قەناعەتی خۆم ژمارە یەک بۆ ئەو مەبەستە ئەو گردبوونەوەیەی لە ئەستەمبۆل ئەنجام نەداوە کە لە گەڵ ژمارەکانی تر لێدوان لە دژی ئەمەریکا بدەن . بەس ئەگەر ئەو لێکەوتانەی کە ئەو دایناوە ، وەها بکەوێتەوە یانی مەوزوعیەن دەکاتە ڕاکێشانیان بۆ لای خۆی . ئەگەر لە بیر خۆامان نەبردبێتەوە لەمێژە رووسکان دەرێن داعش و ڕێکخراوە تیڕۆڕیستەکانی تر خەریکی کۆتا پێهێنانیانەو دەبی هەنگاوی دواترمان بۆ ئاوەدان کردنەوەو بنیاتنانەوەو رەخساندنی وەبەرهێنانە لە سوریاو ئەمەریکاش بە کۆمەڵە بیانۆیەکەوە رەفزی دا .
بەو قسەیەی بێت ژمارە ۱ دەیەوێ تەجاوزی رەفزە ئەمەریکیەکە بە کردار بکات و پێیەوە دوو گەورە زلهێزی ئەوروپی ڕاکێشی بۆ ناو پلانەکەی و بیانخاتە سەر سکەی بانگێشەکەی . دەزانم هەر لە سەرەتای دروست بوونی شەڕی سوریا ئەوروپا هاوار هاواریەتی لە هاتنی پەنابەرو تورکیاش مامەلەی سیاسی و ئابووریشی بەو مەسەلەیە دەکردو لەو کۆبوونەوەیەش خۆی مەلاس داوە کاخوان شتەکی ناپچڕی . ئیدی ئەوروپاش کێشەی پەنابەریان لە کۆڵ بیتەوە بۆ مەبلەغەک پارەی نادەنە تورکیا . کەواتە پێدەچێ گفتوگۆکان لەو بارەیەوە بەهادار بن و بە قەناعەتی خۆم بەشەکانی تری موناقەشەکان هەر بۆ وەزن و قافیەی ڕستەکانە . بانگێشەی پێشتری پۆتین دوو بەشی بەخۆوە دەکرت یەکێکیان گەرانەوەی پەنابەرە بۆ ناو خاکی سوریاو بەشی دووەمیش دووبارە بونیات نانەوەکەیە . بە قەناعەتی خۆم بەرژەوەندی هەر چوار لا لە گەڕانەوەی پەنابەر بۆ ناو خاکی سوریا بە تایبەتی بۆ ئەوروپیەکان کۆکە ، بەس بۆ بنیاتنانەوەکە نازانم ئەوروپا بێ ئەمەریکا دەسباری بۆ ڕووسەکان دەگرن کە پێکەوە سوریا بنیات بنێنەوە ، هێشتا ماوە ئاو نای بۆ بدەین .
بەس قسەی خۆمان بیت ئەمەریکاش بە هۆی یەپەگەوە دەستەگوری خۆی لە سەروی ۲٠٪ خاکی سوریا لێداوە کە بە پیت و بەرەکەت ترین ناوچەی سوریایەو بەشی هەرە زۆری سەرچاوە نەوتی و غازی سروشتی و ئاویەکان کەوتوونەتە ئەو شوێنەوەو وا بە ئاسانی لێناگەڕێ تەسلیم بە سیاسەتی رووسیان بکات و بە هۆیەوە دەتوانێ بەشی هەرە زۆری سیاسەتەکانی رووسی بە ئەنجام نەگەیەنێ .